IJburg College, Amsterdam

Projectgegevens

Opdrachtgever St. Samenwerkingsschool voor Alg. Bijz. Voortgezet Onderwijs IJburg
Onderwijssoort voortgezet onderwijs
Project nieuwbouw
Fotografie Marcel van der Burg

Omvang en activiteiten

Aantal leerlingen (huidig/maximaal) 850
BVO (nieuwbouw/verbouw) 20.719 m2 bvo / -
Aantal m2 bvo voor onderwijs 11.009 m2 bvo
Aantal m2 bvo voor overige activiteiten 9.710 m2 bvo
Overige activiteiten sporthal (ca 3.000 m2), parkeergarage/ fietsenkelder (ca. 3.000 m2) en 23 appartementen (ca. 90 m2 per woning)
Medegebruikers van het gebouw -

Data

Jaartal 1e initiatief tot project 2003
Datum bouwkundige oplevering 20-04-2011
Ingebruikname project 01-08-2011

Energieprestatie

Energieprestatiecoëficient (EPC) 0,713

Bouwpartners

Architectenbureau LIAG architecten en bouwadviseurs, Den Haag
Overige ontwerpers en adviseurs HEVO bv, 's-Hertogenbosch (intergaal projectmanagement)ATELIERS, Delft (interieurarchitecten)
Aannemer(s) Bouwkundig: V.O.F. Combinatie Huib Bakker Bouw, Heemstede / De Geus Bouw, Broek op LangedijkWerktuigkundig: Hollander Techniek, Apeldoorn

Financiën

In euro's, incl. BTW
Investeringsbudget onderwijs € 14.468.000 (onderwijsgebouw en 4 gymzalen)
Type aanvullend bedrag locatiegebonden kosten
Bedrag € 176.470
Aangewend voor geluidwerende maatregelen gevel (o.a. balansventilatie)
Type aanvullend bedrag ICT
Bedrag € 80.000
Aangewend voor infrastructuur
Type aanvullend bedrag -
Bedrag -
Aangewend voor -
Totale stichtingskosten € 17.068.330 (onderwijsgebouw en 4 gymzalen)

Motivatie

ONDEWIJSKWALITEIT EN VERBINDINGENVan onderwijsvisie naar gebouwHet IJburg College is een brede school met een breed intersectoraal programma VMBO en een versterkt taal, kunst, cultuur en sport onderwijs voor HAVO VWO, met nauwe samenwerkingsverbanden en verschillende expertise centra.Volgend uit de visie van de school kent de school een open indeling, zonder 'klassieke' schoollokalen. Om "Alle leerlingen zoveel mogelijk te laten leren in een leergemeenschap, over zichzelf en de wereld om hen heen", zijn de afdelingen gemengd opgezet. Om de kleinschaligheid te waarborgen wordt met zes deelscholen gewerkt, drie onderbouw- en drie bovenbouw. De lesruimten zijn zo open mogelijk uitgevoerd, 'zien en gezien worden' en ontmoeten wordt hierdoor optimaal gestimuleerd. In het ontwerp is rekening gehouden met dit concept, de visie van de school was maatgevend ("Een goed architect bestaat bij de gratie van een goed opdrachtgever" Rietveld).Elke deelschool heeft zijn eigen leerplein. Het zijn als het ware schooltjes binnen de school. Rond het plein liggen de lokalen. Interieur architecten heeft hier met de inrichting zeer goed op ingespeeld. Het frontoffice met daarin de onderwijsassistent als 'moeder van de deelschool', heeft een belangrijke en prominente rol. Evenals het grid op de grond wat enige routing aangeeft naast de plek van de lockers en het studiehuisje.De inrichting en aankleding van het leerplein verandert elke zes weken in de 'finale week', d.m.v. presentaties van de leerlingen, 'zij brengen de kleur'!Toekomstbestendigheid Het gebouw is een autonoom, herkenbaar en compact gebouw op een compacte kavel. Het schoolgebouw kent een flexibele indeling doordat de draag- en scheidingsconstructies zijn gescheiden en binnenwanden eenvoudig verplaatst kunnen worden. In de toekomst zijn veranderingen in functies een plattegronden eenvoudig mogelijk. Hoe compacter er gebouwd wordt hoe minder buitenoppervlak er is en hoe minder energie er verloren gaat. De toegepaste materialen zijn daarnaast bestendig tegen eventueel vandalisme. VerbondenheidHet IJburg College is een leergemeenschap, waar men elkaar kent en waar iedere gebruiker zich thuis en gelukkig kan voelen. Dit wordt onderbouwd met cijfers voor leerling- en ouder tevredenheid in 'Vensters voor verantwoording'. De compacte bouwvorm draagt bij aan dit gevoel, zeker als er visuele interactie is tussen de verschillende gebruikers en als de school overzichtelijk is. De thuisbases, de rustige (witte) uitstraling en de goede akoestiek, geeft een veilig gevoel waar leren en werken een feest wordt. Een centrale ruimte waar alle gebruikers op uit kijken en die voldoende afleiding biedt zoals het atrium in de school, helpt hier bij.Proces De nieuwbouw maakt onderdeel uit van een project waarin, naast een school, een sporthal en 23 woningen gerealiseerd zijn in één bouwvolume. Dat de school met sportvoorzieningen er zou komen, stond vast. Maar aanvankelijk wilde de nieuwbouw niet goed van de grond komen. Een eerste aanzet ketste af op stedenbouwkundige gronden. Dat plan kende te weinig hoogte en volume om te mogen spreken van de stevige hoogbouw die gevraagd was.Omdat de stedenbouwkundige randvoorwaarden niet samenvielen met de wens van het onderwijs in maximaal drie bouwlagen te organiseren (compacte deelscholen), heeft LIAG voorgesteld om woningen toe te voegen en de sporthal op de school te plaatsen. Vanwege deze ingreep was er meer tijd nodig voor overleg en hebben we met een verhoogde intensiteit het Voorlopig Ontwerp doorlopen.Er is intensief samengewerkt met opdrachtgevers, projectmanagement (HEVO) en architecten (LIAG & ATELIERS) om de onderwijsvisie te vertalen naar het gebouw ("Een kokosnoot: robuust en markant van buiten, zoet en wit van binnen") Iedereen is aan het einde TROTS, ook de gemeente en omwonenden, stedenbouwkundige ambities (bv landmark en ondergronds parkeren), zijn gerealiseerd.

Gebruikerservaringen

Schoolleiding, Lou Brouwers:"We kregen de unieke kans om 'van scratch' een school te maken die helemaal is ingericht volgens ons eigen onderwijsconcept. We hebben dan ook veel invloed gehad op het eindresultaat, 'wij waren de bouwheren'. Dat zijn natuurlijk ideale omstandigheden!Expert, Ivo (docent):"Ik voel me wel verwend. Ik heb hier het gevoel dat ik een belangrijke meneer ben: het is luxe, licht en mooi!"Expert, Nienke (docent):"Het gebouw past als een oude jas. Helemaal op maat gemaakt voor onze manier van werken, alsof we nooit ergens anders gezeten hebben. dat is de kracht van het ontwerp. Hoe wij willen werken kan hier, het klopt allemaal!"Leerling, Susan:"Hier begrijpen ze hoe het voor mij werkt."Leerling, Bob:"Onze school is nog vrij saai; wit en leeg. De leerlingen moeten dat natuurlijk anders maken."

Leerpunten opdrachtgeverschap

Voor mijzelf als projectleider nieuwbouw was dit project de derde school die ik als intern projectleider (teken en geschiedenis docent) heb mogen begeleiden. Deze ervaring is belangrijk, zoek mensen in je organisatie die voldoende affiniteit hebben met bouwen en een goede verstaalslag (mee) kunnen maken van visie naar gebouw.Het begint uiteraard bij de onderwijsvisie, deze moet helder en duidelijk zijn. Het is ook belangrijk te realiseren dat 'stenen geen onderwijs verandering tot stand kunnen brengen". In kader van de '24 century skills' is het van groot belang alle ICT componenten en de invloed van ICT op het leren, vóór alle planvorming goed in kaart te brengen. De wijze van werken en leren met ICT kan vergaande bouwkundige gevolgen hebben voor het ontwerp en leerpleinen, lokalen en werkplekken.De kennis en innovativiteit van de hedendaagse technisch adviseurs m.b.t. data en ICT laat nog wel eens te wensen over. Het trekken van kabels is iets anders dan de verstaalslag maken van de vraag naar onderwijs en ICT van nu, zoek hier specifieke deskundigheid bij.Het participeren van leerlingen en medewerkers (ouders) bij het ontwerp en bouwproces is aan te bevelen. Wij hebben er erg van genoten leerlingen mee te nemen in het proces en het verhoogd enorm het draagvlak en de betrokkenheid na het in gebruik nemen van het gebouw.

Gebouwprestaties

Onderwerp Aandachtspunt ontwerp Ervaring dagelijks gebruik
Luchtkwaliteit Belangrijk Tevreden
Thermisch comfort Belangrijk Tevreden
Visueel comfort Heel belangrijk Zeer tevreden
Akoestisch comfort Heel belangrijk Zeer tevreden
Materialisatie Belangrijk Tevreden
Energieprestatie Belangrijk Tevreden
ICT Heel belangrijk Zeer tevreden
Flexibiliteit Heel belangrijk Zeer tevreden
Uitbreidbaarheid Neutraal Neutraal
Toegankelijkheid Belangrijk Zeer tevreden
Multifunctioneel (medegebruik van ruimten) Heel belangrijk Zeer tevreden
Exploitatiekosten Heel belangrijk Tevreden
veiligheid, 'jezelf thuis voelen' Heel belangrijk Zeer tevreden

Toelichting per thema

Luchtkwaliteit Is goed voor elkaar nu, het heeft even geduurd om alles goed in te regelen, dit in uitstekende samenwerking met HEVO!
Thermisch comfort Zie hierboven, ook de afstelling met meerdere gebruikers (sporthal / gemeente en school) heeft wat afstemming gevraagd, loopt nu goed.
Visueel comfort Fantastisch! de samenwerking tussen architect, interieur architect en opdrachtgever heeft tot een optimaal resultaat geleid. We zijn enorm TROTS op het 'visuele' en krijgen dit terug van leerlingen en bezoekers (ER moet weer geloot worden)
Akoestisch comfort Ondanks de grote ruimtes is er grote rust in het gebouw. Door akoestische maatregelen in combinatie met het pedagogisch klimaat en de organisatievorm (dag indeling)
Materialisatie Ondanks het 'gewaagde kleurenpallet' (veel wit) ziet het gebouw er na een kleine twee jaar ng als nieuw uit. Goed te onderhouden en de kwaliteit van de materialen is dermate goed dat het een 'stootje' kan hebben.
Energieprestatie Is nog wat moeilijk te beantwoorden, mede omdat de school komend jaar pas volledig bezet is. Ook het inregelen en de samnewerking met de sporthal hebben de prestaties nog wat 'vertroebeld" ik ben er echter van overtuigd dat dit uiteindelijk naar tevredenheid goed komt. Jammer vind ik wel dat de overheid niet meer investeerd in 'groene en duurzame energie in overheids gebouwen, dit kunnen we als 'éénpitter" en snel groeiende nieuwe school niet voor ons rekening nemen.
ICT Up to date en voorbereid op de toekomst. Mede door de leasecontructie van de infrastructuur kunnen ook mee gaan in de ontwikkelingen die voor ons primair proces essentieel zijn.
Flexibiliteit Zoals bedacht wordt het ook gebruikt. In tegen stelling tot een van mijn vorige gebouwen (MCO Amsterdam Oost) is de behoefte tot 'verbouwen' niet aanwezig omdat de visie vooraf goed vertaald is naar het ontwerp.
Uitbreidbaarheid N.v.t.: is in dit verstedelijkt en dichtbebouwd gebied niet aan de orde. Daarnaast is een school van max 1200 leerlingen de goede maat.
Toegankelijkheid Geen klachten over gehad, "IJburg zonder scheidslinen" is in ons gebouw prima doorgezet!
Multifunctioneel (medegebruik van ruimten) In avonden en tijdens de 'leegstand' de eerste twee jaar is hier optimaal gebruik van gemaakt. Het IJburg College is een community school op en voor de IJburgers. In een volgend gebouw zou ik dit nog verder door willen voeren door samnegebruik naast de sport ook de effectueren m.b.t. kunst / cultuur etc. Hiervoor moet je vooraf partijen bereid vinden en dit zou wat mij betreft meer gestimuleerd mogen worden door de (Lokale) overheden.
Exploitatiekosten Komend schooljaar zijn we volledig bezet, dan zullen de exploitatiekosten goed in beeld zijn, tot nu zijn er geen onverwachte elementen naar boven gekomen en is het goed te beheren!!
veiligheid, 'jezelf thuis voelen' De markante plek en de goede logistiek (tramhalte) maakt het IJburg College ook goed toegankelijk voor leerlingen van ver buiten Amsterdam,. De echte trekker is het onderwijs concept, maar het gegeven dat we goed te bereiken zijn is van groot belang. TROTS, door een omgeving te maken die 'mooi' is en veilig / thuis.

Overige beelden en media

Plattegronden en tekeningen

Publicaties

Video